Είναι επιστήμων, συγγραφέας, εργαζόμενη μητέρα και μάλιστα πολύτεκνη. Η Σοφία Δημοπούλου ξέρει καλά τι σημαίνει “σύνθετη καθημερινότητα”, ωστόσο επιδιώκει την απλότητα στη ζωή της. Σε ένα διάλειμμα του απαιτητικού της προγράμματος, μίλησε στο “έτσι απλά” για τους παράλληλους δρόμους που ακολουθεί, για το μπλέξιμο της αλήθειας και της φαντασίας στα βιβλία της, αλλά και για το τι σημαίνει “Σε σωστή ώρα νυχτώνει” (το τελευταίο της βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο). Και, μέσα σε όλα αυτά, επιφυλάσσει κι ένα δώρο για τους φίλους του “έτσι απλά”…

Από την Αριστέα Σταυροπούλου

• Πώς ο δρόμος των σπουδών και της εργασίας σας ως Πολιτικού Μηχανικού σας οδήγησε στη συγγραφή;

Θεωρώ πως οι δυο δρόμοι είναι παράλληλοι στη ζωή μου. Ο ένας, των θετικών μου σπουδών, εκφράζει την ορθολογιστική πλευρά του εαυτού μου, όσο ο άλλος, αυτός της συγγραφής, λειτουργεί εξισορροπιστικά εκφράζοντας την ανάγκη μου να φαντάζεται και να ονειρεύεται. Και τα δυο όμως συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Οι θετικές σπουδές έδωσαν στα γραπτά μου μια πιο σφιχτή δομή, ενώ η συγγραφή με οδηγεί να χτίσω τον κόσμο στα βιβλία μου όπως τον βλέπω εγώ, με τους δικούς μου κανόνες δόμησης.

• Έως σήμερα, έχετε 3 βιβλία* στο ενεργητικό σας. Τι θα λέγατε ότι τα ενώνει και τι ότι τα χωρίζει;

Τα τρία βιβλία είναι διαφορετικά μεταξύ τους ως προς τη θεματολογία τους. Και στα τρία όμως έχω κρατήσει το ίδιο ύφος γραφής που νομίζω με χαρακτηρίζει. Επιπλέον νομίζω πως σε όλα κυριαρχεί ο άνθρωπος και η ψυχή του.

• H ιστορία του τελευταίου σας βιβλίου (Σε σωστή ώρα νυχτώνει, εκδόσεις Μεταίχμιο) εκτυλίσσεται σε μία εποχή που δεν ζήσατε. Τι χρειάζεται για να περιγράψει και να αναπαραστήσει πειστικά κάποιος εικόνες και βιώματα που δεν είναι καθόλου δικά του; Πολλή μελέτη ή περισσότερο φαντασία;

Απαραίτητα ασφαλώς και τα δυο. Πιστεύω βέβαια πως πιο σημαντική είναι η έρευνα όλων των συνιστωσών και των στοιχείων που συνθέτουν την εποχή αυτή· τον τρόπο που ντύνονταν οι άνθρωποι, τον τρόπο που μιλούσαν, τον τρόπο που διασκέδαζαν, τις συνήθειες, τα ήθη και τα έθιμά τους και βέβαια τα ιστορικά γεγονότα. Αυτά τα τελευταία ήταν εύκολο να εντοπιστούν μέσα από ιστορικά βιβλία και μέσα από τα φύλλα των εφημερίδων της εποχής. Όσο για τα υπόλοιπα, τα συνέθεσα μέσα από διαφημίσεις που βρήκα στον τύπο της εποχής, από καρτ ποστάλ, από βιβλία που αναφέρονταν στον τόπο και το χρόνο που με ενδιέφερε και από αλληλογραφία της εποχής. Τα κενά ασφαλώς τα συμπλήρωσε η φαντασία μου. Η μελέτη όμως ήταν ο βασικός μου δρόμος.

• Μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας, θίγονται ποικίλα θέματα ή και ταμπού της ελληνικής κοινωνίας (π.χ. ανύπαντρη μητέρα, υιοθεσία, παιδί με νοητικά προβλήματα). Είναι αυτός ένας στόχος σας από την αρχή όταν γράφετε, να δώσετε ερεθίσματα για προβληματισμό;

Τις πιο πολλές φορές δεν το κάνω σκόπιμα, έχοντας δηλαδή ένα διδακτικό σκοπό στο μυαλό μου. Όταν αντιγράφεις την καθημερινότητα, είτε μιας παλαιότερης εποχής είτε τη σύγχρονη, αυτά τα θέματα προκύπτουν γιατί απλά υπάρχουν. Το δικό μου το μάτι, αν θέλετε, τα εντοπίζει γιατί κεντρίζουν το δικό μου συναίσθημα και στέκομαι σ’ αυτά. Η τέχνη, όπως είναι γνωστό, αντιγράφει τη ζωή.

• Στο βιβλίο σας αναφέρεστε σε πραγματικά και ιστορικά ονόματα και γεγονότα. Πόσο σας αρέσει να εμπλέκεται την ιστορία στα μυθιστορήματά σας;

Η ιστορία δεν είναι πάντα το φόντο της μυθοπλασίας μου. Θέλω να πω πως, αν ο μύθος που αναπτύσσω πατάει πάνω σε ιστορικά γεγονότα, όπως στο «Σε σωστή ώρα νυχτώνει», τότε θεωρώ σημαντικό να τα συμπεριλάβω και να είμαι και ακριβής με αυτά. Διαφορετικά λέω αυτό που θέλω να πω μέσα από μια σύγχρονη ιστορία, πράγμα που δεν είναι λιγότερο απαιτητικό.

• Πέρα από το συγκεκριμένο βιβλίο, τι μπορεί να σημαίνει για εσάς το «σε σωστή ώρα νυχτώνει»;

Η φράση αυτή δηλώνει πως το επιθυμητό στη ζωή είναι οι ιστορίες των ανθρώπων να κλείνουν όταν έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος τους. Αυτό είναι το ευκταίο, γιατί τότε οι άνθρωποι αισθανόμαστε πως έχουμε κλείσει τους λογαριασμούς μας με τη ζωή, με τους άλλους, με την προσωπική μας ιστορία. Για να συμβεί όμως αυτό, πρέπει να έχουμε ευχαριστηθεί τη μέρα με όλα της τα χρώματα. Τότε, όταν πέσει το σούρουπο και κάνουμε τους απολογισμούς μας, να έχουμε την αίσθηση πως η μέρα δεν σπαταλήθηκε.

• Ας φανταστούμε ότι βρίσκεστε στο μετρό και εντοπίζετε έναν από τους επιβάτες να διαβάζει ένα βιβλίο σας. Συναισθήματα; Θα μπείτε στον πειρασμό να τον ρωτήσετε αν του αρέσει;

Μου έχει συμβεί, όχι στο μετρό, αλλά σε άλλο χώρο, οπότε ναι, δεν μπόρεσα να μην ρωτήσω. Όταν άκουσα τα θετικά σχόλια της γυναίκας που το διάβαζε, της το υπέγραψα πολύ-πολύ συγκινημένη και χαρούμενη.

• Η φιλοσοφία του «έτσι απλά» συνοψίζεται στο ότι χρειάζεται δημιουργική, φυσική και εναλλακτική ματιά στην καθημερινότητά μας, εντός κι εκτός σπιτιού. Πόσο «έτσι απλά» ζείτε εσείς;

Πολύ απλά. Είμαι μητέρα τεσσάρων παιδιών και εργαζόμενη. Επέλεξα να κάνω μια μεγάλη οικογένεια από αγάπη στη ζωή την ίδια και στην απλότητά της. Η καθημερινότητά μου είναι από μόνη της σύνθετη, γι’ αυτό προσπαθώ να κρατώ τα σημαντικά και να απομακρύνω τα περιττά. Υπό αυτή την έννοια, ζω όσο πιο απλά γίνεται.

Και μια ευχή για τη νέα χρονιά!

Για τη νέα χρονιά εύχομαι να είμαστε υγιείς, να έχουμε εσωτερική ισορροπία και γαλήνη και να ανακαλύψουμε και πάλι τη χαρά στα μικρά καθημερινά πράγματα.

* Η Σοφία Δημοπούλου έχει επίσης γράψει τα μυθιστορήματα Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει (2012) και Άλμα θα πει ψυχή (2013).

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Δύο τυχεροί θα κερδίσουν, μετά από κλήρωση, από ένα αντίτυπο του βιβλίου «Σε σωστή ώρα νυχτώνει» της Σοφίας Δημοπούλου.

Για να διεκδικήσετε ένα αντίτυπο, κοινοποιήστε τη συνέντευξη σε όποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης επιθυμείτε και έπειτα στείλτε τα στοιχεία σας στο info@etsiapla.gr έως και τις 5 Φεβρουαρίου 2015 με την ένδειξη ΒΙΒΛΙΟ.

Οι νικητές θα πρέπει να παραλάβουν οι ίδιοι (ή κάποιος εκπρόσωπός τους αν βρίσκονται εκτός Αθηνών) το βιβλίο τους από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (θα ενημερωθούν αναλυτικά μετά την κλήρωση).